Kupując nadzieję, czyli "Wstydliwa historia piękna"

Pisząc ostatnio o książkach czerwca [KLIK], wspominałam, że wśród moich czerwcowych lektur znalazł się tytuł, który zrecenzuję osobno. Rzecz dotyczy świata kosmetyków, także odrębny post jest w pełni uzasadniony :))) A mowa o "Wstydliwej historii piękna" Ruth Brandon, historii koncernów Helena Rubinstein i L'Oreal.

Źródło

Opowieść o dwóch krańcowo różnych osobowościach, które stały się potentatami przemysłu kosmetycznego i zbiły niewyobrażalną wprost fortunę, a także o kulisach wojny o kobiecą duszę...

Na pierwszy rzut oka „Wstydliwa historia piękna” opowiada o narodzinach gigantów przemysłu kosmetycznego – Heleny Rubinstein i L’Oréal. Jakim cudem niewykształcona Żydówka polskiego pochodzenia stała się najbogatszą kobietą swoich czasów? Co sprawiło, że syn piekarza Eugène Schueller zbudował jedną z największych korporacji świata? Na tym podobieństwa między bohaterami tej książki się kończą, a zaczynają się fundamentalne różnice. Helena swoim przykładem manifestowała wiarę w emancypację kobiet, Schueller uważał, że rolą żony jest siedzenie w domu. On kolaborował z nazistami, ona z okupowanego Krakowa ratowała kolejnych żydowskich krewnych. 

Nie jest to jednak opowieść w dwóch tonacjach – o dobrej Helenie i złym Eugènie. Nic z tych rzeczy. Ruth Brandon pokazuje nie tylko, jak nieprawdopodobnie zawiłe są ścieżki ludzkich losów, ale także jak te dwie postacie sprzed dekad wciąż na nas oddziałują. Tak naprawdę jest to jednak opowieść o kulisach wojny o kobiecą duszę. Złudzeniach, które czasem są ważniejsze niż fakty.

Do lektury "Wstydliwej historii piękna" popchnęła mnie ciekawość. Wyobrażałam sobie, że będzie to książka lekka i przyjemna, pełna anegdot z życia twórców dwóch jakże znanych marek. Okazało się jednak, że nie była ani lekka w obliczu zawiłości losów obu koncernów, ani szczególnie przyjemna w świetle pewnych prawd o przemyśle kosmetycznym wyłożonych jak kawa na ławę.

Pomijam w swojej recenzji wszelkie kwestie związane z licznymi nie do końca uczciwymi intrygami, z niechlubnymi wątkami związanymi z kolaboracją z okupantem w czasie II wojny światowej, z nie do końca jasnymi sprawami majątkowymi i rozgrywkami personalnymi. Chcecie znać szczegóły tych historii, odsyłam Was do książki. Ale koniecznie chcę zwrócić Waszą uwagę na wątki związane z etyką w przemyśle kosmetycznym. Pod tym względem "Wstydliwa historia piękna" jest tyleż ciekawa, co i smutna ...

Wiadomo, w biznesie nie ma sentymentów. Chodzi o to, żeby sprzedać, a sprzedając zarobić. I niezależnie od tego, jaką rzekomą misją dana marka się szczyci, w gruncie rzeczy wszystko sprowadza się do pieniędzy. W świecie kosmetyków też. Ale co innego wiedzieć o tym, ale nie łączyć tego w bezpośredni sposób z wszelkimi obietnicami składanymi przez producentów wszystkich cudownych specyfików, a co innego przeczytać o tym czarno na białym, bez owijania w bawełnę. 

"Wstydliwa historia piękna" udowadnia, że nasze potrzeby w dużej mierze są po prostu kreowane. Jak zwiększyć sprzedaż? Wyprodukować całą linię kremów do wszelkich możliwych rodzajów cer zamiast jednego kremu uniwersalnego. Proponować ogromne ilości wąsko wyspecjalizowanych produktów przeznaczonych do walki z wieloma rozmaitymi problemami. Podpierać się siłą obco brzmiących słów, skomplikowanych nazw i autorytetem wzbudzających zaufanie nazwisk. Rozbić zwykłą pielęgnację na pielęgnację dzienną i nocną. Nie sprzedaje się? Podnieść ceny! Okazuje się, że ten prosty trik działa. Wierzymy, że produkt drogi jest produktem luksusowym, a co za tym idzie skutecznym. Kupimy go, wydając kupę kasy, choćby niczym nie różnił się od swojego tańszego odpowiednika. Staniemy też na głowie, żeby zdobyć produkt trudno dostępny, wierząc, że skoro jest tylko dla wybrańców, musi wyróżniać się czymś szczególnym. I biznes się kręci. Wszystkie chwyty dozwolone.

Prawda jest taka, że większość kobiet (tak, makijaż i pielęgnacja to ciągle głównie kobieca domena) doskonale zdaje sobie z tych wszystkich sztuczek sprawę, ale jakże trafne jest zdanie, że kupując kosmetyki, kupujemy przede wszystkim nadzieję. A chyba nie ma takich pieniędzy, których nie zapłaciłybyśmy za marzenie :)))

Zostawiam Was z tą refleksją.

Buziaki,

Cammie.